Zaangażowanie obywateli we wspólne tworzenie zdrowszych miast. Równowaga między kulturą a zdrowiem w norweskich zwyczajach palenia drewnem.

Wkład ogrzewania gospodarstw domowych w zanieczyszczenie powietrza jest problemem nie tylko w Polsce, ale również w Norwegii, gdzie zwyczaje spalania drewna przyczyniają się do dużej ilości pyłów (PM2.5) w powietrzu zimą. Palenie drewnem jest kluczowe dla norweskiej kultury, ale zła jakość powietrza jest poważnym problemem środowiskowym i społeczno-ekonomicznym, który stwarza poważne zagrożenia dla naszego zdrowia.

NILU, nasz norweski partner w VAPE, jest również zaangażowany w projekt NordicPATH, w ramach którego obywatele i władze miasta Kristiansand zostali włączeni w trudny temat redukcji emisji pochodzących ze spalania drewna. Prowadzimy działania z zakresu nauki obywatelskiej, w ramach których obywatele są zaangażowani w monitorowanie jakości powietrza na swoich podwórkach za pomocą niedrogich czujników. Dwadzieścia pięć tanich czujników monitorujących PM2.5 zostało rozmieszczonych w kluczowych miejscach w Kristiansand. Mieszkańcy mogą zobaczyć w czasie rzeczywistym, jaki jest wkład ich samych i ich sąsiadów w zanieczyszczenie powietrza.

W zimie mogliśmy zaobserwować wzrost poziomu zanieczyszczeń zbiegający się z używaniem kominków.

Uzyskaliśmy również opinie obywateli za pomocą ankiety internetowej na temat praktyk spalania drewna i zrównoważonego ogrzewania gospodarstw domowych. Wszystkie dane od mieszkańców zostały zaprezentowane podczas otwartego webinarium, na które zaprosiliśmy ekspertów z dziedziny zdrowia i zanieczyszczenia powietrza, organizacje pozarządowe i władze miasta wraz z mieszkańcami, aby rozpocząć dyskusję i zacząć wspólnie wyobrażać sobie rozwiązania, jak zmniejszyć poziom PM2.5 w okresie zimowym bez zakazu spalania drewna.

Uczestnicy podkreślili ważne znaczenie palenia drewnem i zgodzili się, że należy zachować równowagę pomiędzy zwyczajami kulturowymi a szkodliwym wpływem na zdrowie. Następnym krokiem jest warsztat wspólnego tworzenia, na którym przedstawiciele gminy, sektora prywatnego i innych podmiotów (np. producenci pieców na drewno, sprzedawcy drewna opałowego, straż pożarna, itp.) będą dyskutować o tym, jak mogą współpracować w celu zmniejszenia emisji ze spalania drewna w Kristiansand.